Geschiedenis

In het «Groene Hart» van Holland, het uitgestrekte, open gebied tussen de grote steden van de Randstad, dat nog vele ongerepte gedeelten bevat, ligt het in oorsprong middeleeuwse kasteel Nederhorst den Berg. Het werd gesticht in de periode rond 1300 als een eenvoudige, omgrachte woontoren en zou tot in het begin van de zeventiende eeuw uitgebreid worden tot een onregelmatig complex. In ca. 1630-35 herbouwde Gerard van Reede van Nederhorst het kasteel en voorzag het van vier zeshoekige hoektorens. In de achttiende eeuw kreeg het terrein zijn huidige opzet; ondanks enkele verbouwingen en wijzigingen in de tuinaanleg weerspiegelt Nederhorst nog steeds veel van zijn oude opzet. In 1971 brandde het kasteel geheel af. Dankzij een particuliere stichting, de Harmine Wolters Stichting, zal het kasteel, dat in de afgelopen decennia een ingrijpende restauratie onderging, ook voor de toekomst behouden kunnen blijven.
De geschiedenis van Nederhorst wordt vertelt aan de hand van drie thema’s:

 

Voor de geïnteresseerden staat hieronder een literatuurlijst waar de samenstellers gebruik van hebben gemaakt.

  • Krol, Geschiedenis van Nederhorst den Berg, Gijsbers en Van Loon, Arnhem, (1949)
  • Meischke, Het kasteel Nederhorst den Berg, Amstelodamum, vol. 44 (1957), pag. 86-91
  • Tromp, Een kasteel in het «Groene Hart»: Nederhorst den Berg, De Woonstede door de eeuwen heen, nr. 127 – September 2000
  • L.P. Buitelaar, De Stichtse ministerialiteit en de ontginging in de Utrechtse Vechtstreek, Verloren, Hilversum (1993)
  • Peter Verhoeff Landschapsarchitect BNT, Projectvoorstellen voor de Harmine Wolters Stichting.
    • Herinrichting van het Achterpark, Stichting PHB (2006)
    • Restauratie en Revitalisering Voorplein en Toegangslanen van Nederhorst, Stichting In Arcadië (2013)

 

Algemene achtergrond literatuur:

  • W. Moes, K. Sluyterman, Nederlandsche kastelen en hun historie, , Uitgevers-Maatschappij Elsevier, Amsterdam, Tweede deel, 91-116, (1914)
  • Jongsma, A. Loosjes, Kastelen, Buitenplaatsen, Tuinen en Parken van Nederland, Scheltema & Holkema’s boekhandel, Amsterdam, Deel 1, J5-J14, (1922)
  • De Zegepraalende Vecht, 1719, De Tijdstroom”Lochem, (1948)
  • van Luttervelt, De buitenplaatsen aan de Vecht, De Tijdstroom, Lochem, 1948

 

  • W.M. ven der Wijck, De Nederlandse buitenplaats, Uitgeverij Canaletto, Alphen aan den Rijn, (1983)
  • Peter Meijer, Hekken in Nederland, Uitgeverij Waanders (1984)
  • J.A.M. Lisman, E. Munnig Schmidt, , C.J.Th Schut, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel, Uitgeverij Canaletto, Alphen aan den Rijn, (1985)
  • Olde Meierink, et al., Kastelen en ridderhofsteden in de provincie Utrecht, Stichting Utrechtse Kastelen, (1995)
  • Albers, G. Dekkers, Langs de Utrechtse Vecht, Uitgeverij Canaletto, Alphen aan den Rijn, (1998)

 

  • Erik de Jong, Natuur en Kunst, Nederlandse tuin- en landschapsarchitectuur 1650-1740, Uitgeverij Thoth, (1990)
  • Weijs, Natuur & Landschap van de Vechtstreek, Stichting Uitgeverij KNMV, Zeist, (2011)
  • Piet Bakker, Stinzenplanten, Evert Boeve, Natuurmonumenten & Terra Zutphen (1985)

 

  • Wim Hazeu, Marten Toonder, biografie, De Bezige Bij, 2012
  • Jan-Willem de Vries, De Toonder Animatiefilms, Silvester Strips uitgeverij bv, 2012

 

Interessante websites:

 

Heraldiek

heraldiek
Nederhorst was een leen van de Bisschop van Utrecht aan Alfert van Wulven (1296-1317). De Utrechtse familie Van Wulven stichtte diverse kastelen en verwierf adelsrechten.

Het wapen van de familie Van Wulven en de huiswapens van de kastelen van deze familie, zoals Hindersteyn, Sterkenburg en Hardenbroek (alle langs de Langbroeker Wetering) en Nederhorst (nabij de Vecht), dragen alle golvende dwarsbalken.

Diverse takken veranderden hun naam Van Wulven in die van hun huis, zoals bijvoorbeeld de families Van Hardenbroek en Van der Horst.